Voldoende drinken zorgt voor vitale ouderen

Voldoende drinken

Het is belangrijk om voldoende te drinken en om vitamines binnen krijgen. Dit is met name belangrijk voor ouderen, vooral als zij niet meer goed in staat zijn om dit zelf te doen. Als ouderen worden verzorgd in bijvoorbeeld een verzorgings- of verpleeghuis zullen ze niet zelf in hun vochtinname voorzien, dit moet hen op regelmatige tijden worden aangeboden. Maar wat is nou de beste manier om ouderen van vocht te voorzien in verzorgings- en verpleeghuizen? 

Zoals gezegd is voldoende drinken belangrijk voor elk mens. Een volwassene heeft gemiddeld 2,5 liter vocht per dag nodig. Gemiddeld wordt 1 liter water uit voeding gehaald, de overige 1,5 liter uit water en andere dranken. Het is algemeen bekend dat ouderen minder drinken. Oorzaak is een verminderde dorst- en hongerprikkel. Hierdoor is uitdroging (dehydratie) een veel voorkomend probleem, niet alleen tijdens de zomer. Vruchtendranken en limonades zijn geliefde drankjes onder ouderen. Het zijn vaak bekende smaken die men gewoon is te drinken. Naast vocht voorzien vruchtensappen mensen ook van verschillende vitamines. Een nadeel is echter dat vruchtendranken (uit pak) veel toegevoegde suikers bevatten, waardoor deze sappen ongeschikt zijn voor diabetespatiënten en daarnaast een verhoogd risico geven op het ontwikkelen van diabetes. 

Waarom is vocht belangrijk? 

Het menselijke lichaam bestaat ongeveer voor 60% uit water. Het lichaam verliest gemiddeld 1-2 liter vocht per dag. Dit is afhankelijk van verschillende factoren zoals: temperatuur/klimaat, lichamelijke inspanning, voeding en gewicht. Water is een belangrijke bouwstof voor het lichaam. Het helpt bij de vertering van eten en houdt de lichaamstemperatuur op het juiste niveau. Ook is het een transportmiddel voor veel voedingstoffen. 

Waarom zijn vitamines belangrijk? 

Vitamines zijn essentieel voor een goed functionerend lichaam. Vitamines helpen bij het herstel en spelen een rol bij de groei van het lichaam. Vitamine C is één van de bekendste en belangrijkste vitamines en is voornamelijk te vinden in fruit. Vitamine C helpt cellen te beschermen, zorgt voor een goed immuunsysteem en werkt preventief bij hart- en vaatziekten en – minder bekend – verkleint de kans op staar. Ook zijn vitamines belangrijk bij het op peil houden van het energieniveau in het lichaam. Andere belangrijke vitamines zijn: vitamine B6, B12 en vitamine D. Naast vitamines  zijn ook mineralen belangrijk om het lichaam gezond te houden. Bekende essentiële mineralen zijn; ijzer, calcium, magnesium en zink. 

Een gebalanceerd dieet bestaat uit minimaal 250 gram groente en 2 stuks fruit per dag.

Kenmerken van vochttekort 

Elk menselijk lichaam heeft een vochtbalans. Indien er meer vocht verloren wordt en minder vocht binnenkomt, dan er is sprake van een negatieve vochtbalans ofwel dehydratie. Kenmerken van dehydratie kunnen zijn:

  • Droge mond/dorstgevoel 
  • Hoofdpijn
  • Donkergekleurde  urine
  • Droge/minder elastische huid
  • Ingevallen ogen
  • Hoge hartslag/hartkloppingen
  • Hoge lichaamstemperatuur 
  • Obstipatie
  • Verlaagde bloeddruk
  • Sufheid/verwardheid .

Oorzaken van dehydratie bij ouderen 

De bovengenoemde kenmerken zijn belangrijk om dehydratie juist bij ouderen tijdig te signaleren. Het is dus belangrijk dat ouderen voldoende drinken om gezond en vitaal te blijven. 

Dit zijn de belangrijkste oorzaken van dehydratie bij ouderen: 

  • Verminderde dorst- en hongerprikkels 
  • Kauw- en slikstoornissen 
  • Ziekte (koorts, braken en diarree) 
  • Gebruik van medicatie (bijvoorbeeld plaspillen)
  • Dementie en andere cognitieve stoornissen waardoor men vergeet te drinken
  • Ongewenst urineverlies
  • Drinken vermijden om niet naar de wc te hoeven (bijvoorbeeld als lopen moeilijk gaat)
  • Meer vochtafscheiding  door een dunne huid. 

Een langer durend vochttekort vergroot de kans op blaasontstekingen, trombose, luchtweginfecties, decubitus, nier- en hartproblemen. Voorkoming van een vochttekort ofwel voldoende drinken bij ouderen is dus van levensbelang. 

Limonades en vruchtendranken uit pak

Ouderen drinken vaak en veel limonades en vruchtendranken uit pak. Ook al zijn deze vruchtendranken goed voor de vochtinname, hebben zij ook nadelen. Limonades en vruchtendranken die uit een pak komen, bevatten veelal veel suiker. Hetzij vruchtensuikers die van nature in de vrucht aanwezig zijn, maar ook veel toegevoegde suikers. Deze suikers voegen weinig toe aan onze gezondheid en welbevinden van ons lichaam.  Een glas sinaasappelsap uit pak bevat dan ook gemiddeld 20 gram suiker, dit is hetzelfde als 5 suikerklontjes. 

Het is aangetoond dat bij het drinken van veel vruchtendranken het risico op overgewicht toeneemt en de kans op diabetes type 2 met 20% vergroot. Diabetes type 2 kan leiden tot beschadigde zenuwen wat kan leiden tot bijvoorbeeld minder zicht, slechtere doorbloeding van de voeten, veroudering van hersenen, moeilijke genezing van wondjes en verhoogde kans op een hartinfarct. 

Ouderen hebben sowieso een verhoogd risico om diabetes te krijgen. Zodoende is het drinken van suikerhoudende vruchtendranken niet aan te raden. Dit wordt tevens bevestigd door studies die zijn gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Voeding & Diëtetiek: “Deze studies bevestigen het optreden van ongunstige effecten op gezondheid, overgewicht en diabetesrisico ten gevolge van een frequente consumptie van met suiker gezoete frisdranken.” (2) 

Met deze kennis lijkt het een logische stap om voor een beter en vooral gezonder alternatief te kiezen. 

Belasting voor medewerkers en milieu

Zorginstellingen gebruiken veel kartonnen pakken limonade en vruchtensap. Als deze pakken dienen getransporteerd, opgeslagen en gekoeld te worden. Al deze aspecten zijn uitermate onvriendelijk voor het milieu. En denk ook eens aan de gigantische afvalstroom die al deze dranken met zich meebrengt. Gelukkig kan dit ook makkelijker.

Een ideale oplossing voor verzorgings- en verpleegtehuizen

Wij leveren al jaren limonades en vruchtensappen ‘uit de kraan’. Door verschillende soorten extracten automatisch te laten mengen met water uit de kraan, is een kan vruchtensap of limonade in een handomdraai gemaakt. Onze dranken zitten vol vitamines en zijn zonder toegevoegde suikers. Ook bevatten ze zeer weinig calorieën, waardoor ze perfect passen in een koolhydraat-arm dieet.  

Doordat ons systeem op de waterleiding is aangesloten, is dit bovendien ook nog de duurzaamste oplossing om sappen te verkrijgen. Je zit niet meer opgescheept met karren vol pakken drinken, je bespaart ruimte in de koeling en hebt veel minder afval. De dispensers zijn eenvoudig en hygiënisch in gebruik en de schoonmaak van de machines is binnen een halve minuut geregeld.

Ander voordeel is dat je altijd precies de juiste hoeveelheid tapt die je op dat moment nodig hebt. Je hoeft tijdens het vullen van een kan limonade dus niet halverwege een ander pak te openen en deze in de koeling te zetten. Je beschikt simpelweg altijd over de juiste hoeveelheid gekoelde drank.

Met onze dispensers is het ‘tappen’ van een drankje net zo makkelijk, zo niet makkelijker, dan koffie of thee zetten. De gezonde en lekkere limonades en vruchtensappen ‘uit de kraan’ is een ideale oplossing voor verzorging-en verpleegtehuizen. Neem contact met ons op om te kijken welke oplossing het beste bij uw organisatie past!

Leuk weetje: hoe laat je ouderen met dementie meer drinken? 

Wanneer er felgekleurde in plaats van doorzichtige glazen gebruikt worden, gaan dementiepatiënten uit zichzelf meer drinken. Een verpleegafdeling in een Londens ziekenhuis laat dementiepatiënten fel gekleurde drinkglazen gebruiken. Daardoor dronken ze meer water omdat ze de glazen beter kunnen waarnemen. Leuke bijkomstigheid: sinds de invoering van de gekleurde drinkglazen verblijven de cliënten minder lang op de afdeling (2).

Gebruikte bronnen:

  1. NED TIJDSCHR VOOR VOEDING & DIËTETIEK – 2018;73(4), Pagina 12 
  2. https://www.nursing.nl/gekleurd-drinkglas-tegen-uitdroging-dementerende-tvvnew102199w/